Σύμφωνα με  ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών  η εφαρμογή του  Ν.3919/2011 για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων  ισχύει από  τέλος Ιουνίου 2012  όσον αφορά τα  Καπνοπωλεία - περίπτερα – κυλικεία ενώ αναμένεται γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού επί του θέματος.
Με την εγκύκλιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας  Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012  επισημαίνεται πως η χορήγηση Άδειας πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων εμπίπτει, τελικά, στις διατάξεις του Ν.3919/2011.

Σύμφωνα με την ανωτέρω εγκύκλιο:

"α. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 2 του Ν.3919/2011 προβλέπεται η κατάργηση περιορισμών που υπάρχουν στην ισχύουσα νομοθεσία, οι οποίοι αφορούν στην πρόσβαση και την άσκηση επαγγελμάτων. Ως τέτοιοι περιορισμοί νοούνται αυτοί που διαλαμβάνονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του παραπάνω νόμου.
β. Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του ίδιου νόμου, παύει να ισχύει η απαίτηση προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση επαγγέλματος. Για τη λειτουργία των ιδιωτικών φορέων (πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων) απαιτείται αναγγελία έναρξης σύμφωνα με το ανωτέρω άρθρο, συνοδευόμενη από τα νόμιμα δικαιολογητικά για την πιστοποίηση της συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων.

γ. Η εφαρμογή των ρυθμίσεων αρχίζει από την ανάρτηση της παρούσας στο διαδίκτυο." (ήτοι από 06.09.2012)

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού με την υπ' αριθ.  23/VΙI/2012 (ΦΕΚ 62/18.01.2013 τεύχος Β') γνωμοδότησή της επί του θέματος αναφέρει τα εξής:

Α. Προτείνεται η άρση των υφιστάμενων περιορισμών οι οποίοι:

1) εξαρτούν τη χορήγηση άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη από την προϋπόθεση της προηγούμενηςμόνιμης κατοικίας του αιτούντος στον τόπο άσκησης του επαγγέλματος,

2) απαγορεύουντην έκδοση άδειας για τηνάσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε νομικά πρόσωπα,

3) εξαρτούν τη χορήγηση συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων από τηνεκτίμηση της Διοίκησης ως προς την ύπαρξη της ανάγκης εξυπηρέτησης του κοινού,

4) εξαρτούν τη χορήγηση προσωρινών συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε τόπους παραθερισμού κατά τους θερινούς μήνεςαπό την εκτίμηση της Διοίκησης ως προς την ύπαρξη της ανάγκης εξυπηρέτησης των παραθεριστών,

5) επιβάλλουν την έκδοση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε μη κατοικημένες περιοχές, και

6) δεν επιτρέπουν την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε μη κατοικημένες περιοχές από κατηγορίες άλλων επαγγελματικών εγκαταστάσεων,πλην των εξοχικών κέντρων, ξενοδοχείων (μοτέλ), εστιατορίων και κυλικείων αεροδρομίων, καθώς και κυλικείων επιβατικών πλοίων.

Κι αυτά δεδομένου ότι, με βάση τα στοιχεία που κατέστη εφικτό να συγκεντρωθούν, δεν προκύπτει η συνδρομή των προϋποθέσεων των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 4 ή του άρθρου 3 παρ. 2 του Ν. 3919/2011, αναφορικά ιδίως με την αρχή της αναλογικότητας, για την εξυπηρέτηση του επιτακτικού λόγου δημοσίου συμφέροντος που συνίσταται στην πρόνοια για πρόσωπα που ανήκουν σε ευπαθείς κατηγορίες του πληθυσμού (αναπήρους και τα θύματα πολέμου και ειρηνικής περιόδου).

Β. Αναφορικά με τη διατήρηση ή όχι των περιορισμών οι οποίοι:

1) απαιτούν την έκδοση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε κατοικημένες περιοχές,

2) καθορίζουν το συνολικό αριθμό των αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε κάθε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα, που υπολογίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων του,

3) απαγορεύουν την έκδοση άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε καπνοβιομηχάνους και χονδρεμπόρους (αντιπροσώπους και πρατηριούχους),

4) απαγορεύουν την έκδοση άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε καφενεία, ζαχαροπλαστεία, παντοπωλεία και λοιπά καταστήματα πώλησης ειδών διατροφής και ένδυσης,

5) καθορίζουν το συνολικό αριθμό των συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων, που υπολογίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων τους, και

6) καθορίζουν το συνολικό αριθμό των προσωρινών συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε τόπους παραθερισμού κατά τους θερινούς μήνες, που υπολογίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων τους,

αναγνωρίζεται, κατά αρχήν, ότι η πρόνοια για πρόσωπα που ανήκουν σε ευπαθείς κατηγορίες του πληθυσμού (αναπήρους και τα θύματα πολέμου και ειρηνικής περιόδου) δύναται να συνιστά επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος, για την εξυπηρέτηση του οποίου μπορεί να τίθενται ορισμένοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη. Ωστόσο, από τα υπάρχοντα στη διάθεση της Επιτροπής στοιχεία δεν δύναται να αιτιολογηθεί η συνδρομή και των λοιπών προϋποθέσεων των διατάξεων του άρθρου άρθρων 2 παρ. 4 ή του άρθρου 3 παρ. 2 του Ν. 3919/2011,ώστε η Επιτροπή να γνωμοδοτήσει υπέρ της διατήρησης των ως άνω περιορισμών και της προηγούμενης διοικητικής άδειας με την προτεινόμενή τους μορφή. Εντεύθεν επιφυλάσσεται η Επιτροπή να επανέλθει, εφόσον προσκομισθούν τα στοιχεία τα οποία θα της επιτρέψουν να προβεί στη στάθμιση μεταξύ του δημόσιου συμφέροντος του ανταγωνισμού και της επαγγελματικής ελευθερίας, αφενός, και της επιτακτικής ανάγκης προστασίας της συγκεκριμένης ευαίσθητης κατηγορίας πολιτών στην παρούσα οικονομική συγκυρία, αφετέρου, κατ' εφαρμογή των αρχών της αναλογικότητας και της μη διάκρισης."

Σημειώνεται ότι η ανωτέρω Γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε στις 22/6/2012, ημερομηνία δηλ. προγενέστερη της ημερομηνίας έκδοσης της εγκυκλίου του Υπουργείου Εθνικής Αμυνας Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012.

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ.επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί
I. τόσο οι περιορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις - δικαιολογητικά που πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων ΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.
Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

Οι περιορισμοί του άρθρου 2 του Ν. 3730/2008 στα σημεία πώλησης των καπνοβιομηχανικών προϊόντων δεν έχουν καταργηθεί από τις διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του Ν. 3919/2011. (ΓνΝΣΚ 151/2013 Τμ. Δ'). 

7. Απαγορεύσεις πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων

Με την υπ' αριθ.ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013 εγκύκλιο του Υπ. Υγείας  γίνεται γνωστό ότι η ανωτέρω γνωμοδότηση έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Υγείας. Συνεπώς δεσμεύει πλέον την Διοίκηση ως προς την εφαρμογή της.

Όμως, τα ανωτέρω ορίζονται πλέον ρητά και στο πρώτο εδάφιο της παρ.Η.4. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, όπως αυτόπροστέθηκε από την υποπερίπτ. α' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 σύμφωνα με το οποίο:
"Οι διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του ν. 3919/2011 (Α' 32) εφαρμόζονται στην πώληση προϊόντων καπνού υπό τους όρους και προϋποθέσεις διάθεσης που ορίζονται στο ν. 3730/2008"

Στην αιτιολογική έκθεση του Ν.4254/14 σημειώνεται ότι οι περιορισμοί του ν. 3730/2008 αφορούν τον τρόπο διάθεσής τους στο κοινό για την προστασία της δημόσιας υγείας και όχι το φορέα του δικαιώματος διάθεσής τους, που υπόκειται σε απελευθέρωση.

Συνεπώς έπειτα από την ανωτέρω νομοθετική ρύθμιση η εγκύκλιος Υπ. Υγείας ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013 καταργήθηκε πό την υποπερίπτ. β' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14.

2. Αρμόδιες Αρχές για τη χορήγηση της άδειας

Μέχρι πρότινος η χορήγηση της άδειας λιανικής πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων, ανήκε στην αρμοδιότητα τωννομαρχιακών αυτοδιοικήσεων κατά τις διατάξεις του Ν.Δ.1044/71.

Συγκεκριμένα από το συνδυασμό της παρ.3 του άρθρου 10 και του άρθρου 18 του ΝΔ 1044/71 προκύπτει ότι η άδεια λιανικής πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων χορηγείτο με απόφαση του Νομάρχηύστερα από εισηγήσεις του αρμόδιου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου και της οικείας οργάνωσης των δικαιούχων του παραπάνω ευεργετήματος.

Με την περίπτ. γ' της παρ.10 του άρθρου 44 του Ν.3979/2011 (ΦΕΚ 138/16.06.2011 τεύχος Α') συμπληρώνεται η αρμοδιότητα 34 της παρ.II του άρθρου 75 του Ν.3463/06 όπως προστέθηκε με την παρ.6 του άρθρου 94 του Ν.3852/2010 έτσι ώστε μεταξύ των αρμοδιοτήτων του Δήμου να συμπεριλαμβάνεται και η χορήγηση αδειών πώλησης προϊόντων καπνού, καθώς και παραχώρησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης κυλικείου- καφενείου κατά τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν.δ. 1044/1971, όπως ισχύει.

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότι αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.

Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

3. Δικαιούχοι της άδειας

Καταργείται η ύπαρξη περιορισμένου αριθμού προσώπων που δικαιούνται να ασκήσουν το επάγγελμα καθώς και ο αποκλεισμός της άσκησης υπό ορισμένη εταιρική μορφή, επιτρεπόμενης μόνο της ατομικής άσκησης αυτού επειδή αντίκειται στο άρθρο 2 παρ.2α και στο άρθρο 2 παρ.2ζ του Ν.3919/2011, αντίστοιχα.(ΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012) λ. και γνωμοδότηση 23/VΙI/2012 (ΦΕΚ 62/18.01.2013 τεύχος Β')Επιτροπής Ανταγωνισμού.

4. Διαδικασία με βήματα

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί
I. τόσο οι περιορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις - δικαιολογητικά που πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντωνΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.

Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

Επισημαίνεται ότιότι δεν απαιτείται να κοινοποιούνται έγγραφα σχετικά με άδειες περίπτερων-κυλικείων, άδειες λιανικής πώλησης καπνοβιομηχανιών προϊόντων, στο Υπουργείο Εθνικής Αμυνας, διότι τα θέματα αυτά δεν ανήκουν πλέον στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.(ΥΕΑ Φ.443.2/5/158082/Σ. 438/11.06.2014)

5. Απαιτούμενα δικαιολογητικά

Έπειτα από τις καταργήσεις του περιορισμένου αριθμού προσώπων που δικαιούνται να ασκήσουν το επάγγελμα και του αποκλεισμού της άσκησης υπό ορισμένη εταιρική μορφή, και έπειτα από την κατάργηση της προϋπόθεσης της προηγούμενης κατοικίας, σύμφωνα και με την εγκύκλιοΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012 τα δικαιολογητικά προσαρμόζονται ανάλογα.

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί
I. τόσο οι περιορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις -δικαιολογητικάπου πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντωνΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.
Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

6. Πως καθορίζεται ο αριθμός των χορηγούμενων αδειών:

Καταργείται ο περιορισμός στον αριθμό των αδειών με βάση πληθυσμιακά κριτήρια, ως αντιβαίνων στο άρθρο 2 παρ.2α και γ του Ν.3919/2011. 

Καταργείται ο περιορισμός που αφορά στην εξάρτηση της χορήγησης προσωρινών συμπληρωματικών αδειών σε τόπους παραθερισμού κατά τους θερινούς μήνες από την εκτίμηση της Διοίκησης ως προς την ύπαρξη ανάγκης εξυπηρέτησης των παραθεριστών, ως αντιβαίνων στο άρθρο 2 παρ.2β του Ν.3919/2011.

Στο ίδιο πλαίσιο καταργείται και ο περιορισμός που προβλέπει ότι ο συνολικός αριθμός των αδειών αυτών καθορίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων στους τόπους παραθερισμού.

Καταργείται ο περιορισμός που προβλέπει ότι απαιτείται η έκδοση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων σε μη κατοικημένες περιοχές καθώς και ο περιορισμός της παραπάνω πώλησης σε μη κατοικημένες περιοχές και σε συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, ως αντιβαίνοντες στο άρθρο 2 παρ.2γ,δ και στ του Ν.3919/2011.(ΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012)Βλ. και γνωμοδότηση 23/VΙI/2012 (ΦΕΚ 62/18.01.2013 τεύχος Β')Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Kαταργήθηκαν τα άρθρα 10 και 11 του Ν.Δ. 1044/71 από τηνπερίπτ. 1 της υποπαρ. ΣΤ. 3 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 ως μη συμβατά με τη γενική εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου ΣΤ.2. του ν. 4093/2012, με την οποία διευκρινίστηκε ότι τα άρθρα 2 και 3 του ν. 3919/2011 περί απελευθέρωσης των επαγγελμάτων εφαρμόζονται και στη χορήγηση αδειών προϊόντων καπνού και, επομένως, αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση των ανωτέρω επαγγελμάτων αίρονται.

7. Απαγορεύσεις πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων

Καταργείται η απαγόρευση διάθεσης είδους αγαθών από ορισμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων, ως αντιβαίνουσα στο άρθρο 2 παρ.2στ του Ν.3919/2011.
Καταργείται, όπως παραπάνω ο περιορισμός που προβλέπει το άρθρο 2 παρ.2στ του Ν.3919/2011. (ΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012)

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ0 επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί

I. τόσο οιπεριορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις - δικαιολογητικά που πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων ΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.

Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

Κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας με το ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότιη κατάργηση των περιορισμών που αναφέρονται στο ανωτέρω έγγραφο, αφορά τους περιορισμούς που τίθενται από το Ν.Δ. 1044/71 και όχι τους περιορισμούς του Ν.3730/2008 οι οποίοι εξακολουθούν να ισχύουν.

Τα ανωτέρω ορίζονται πλέον ρητά και στο πρώτο εδάφιο της παρ.Η.4. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, όπως αυτόπροστέθηκε από την υποπερίπτ. α' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 σύμφωνα με το οποίο:
"Οι διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του ν. 3919/2011 (Α' 32) εφαρμόζονται στην πώληση προϊόντων καπνού υπό τους όρους και προϋποθέσεις διάθεσης που ορίζονται στο ν. 3730/2008"

Στην αιτιολογική έκθεση του Ν.4254/14 σημειώνεται ότι οι περιορισμοί του ν. 3730/2008 αφορούν τον τρόπο διάθεσής τους στο κοινό για την προστασία της δημόσιας υγείας και όχι το φορέα του δικαιώματος διάθεσής τους, που υπόκειται σε απελευθέρωση.

Καταργήθηκε το άρθρο 10 του Ν.Δ. 1044/71 από την περίπτ. 1 της υποπαρ. ΣΤ. 3 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 ως μη συμβατό με τη γενική εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου ΣΤ.2. του ν. 4093/2012, με την οποία διευκρινίστηκε ότι τα άρθρα 2 και 3 του ν. 3919/2011 περί απελευθέρωσης των επαγγελμάτων εφαρμόζονται και στη χορήγηση αδειών προϊόντων καπνού και, επομένως, αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση των ανωτέρω επαγγελμάτων αίρονται

Σύμφωνα με τηνπαρ.6 του άρθρου 2 του Ν.3730/2008,όπως προστέθηκε με τηνπερίπτ.Η.4 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/12: "Ειδικά στις υπεραγορές τροφίμων η τοποθέτηση προϊόντων καπνού είναι επιτρεπτή σε κλειστές προθήκες ευρισκόμενες εντός του καταστήματος μετά το χώρο των ταμείων, στις οποίες παρέχεται πρόσβαση με τη μεσολάβηση προσωπικού του καταστήματος, τηρουμένων των διατάξεων της κοινοτικής νομοθεσίας."

Από τη δημοσίευση του Ν.3730/2008 (ημερ. δημοσ.23.12.2008) απαγορεύεται:
α) η πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους και από ανηλίκους,
β) η τοποθέτηση προϊόντων καπνού σε προθήκες καταστημάτων, εξαιρουμένων των καταστημάτων αφορολογήτων ειδών, των περιπτέρων και των καταστημάτων που πωλούν αποκλειστικά προϊόντα καπνού,

γ) η κατασκευή, προβολή, εμπορία και πώληση αντικειμένων που έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού, καθώς και το ηλεκτρονικό τσιγάρο με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Ν.3730/2008,
δ) η διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους Υπηρεσιών Υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου, καθώς και στα κυλικεία των Ιδρυμάτων και των Υπηρεσιών αυτών,
ε) η πώληση προϊόντων καπνού και το κάπνισμα σε χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης και

στ) η κατανάλωση προϊόντων καπνού σε κλειστούς χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ομαδικών αθλημάτων και αθλητικών εκδηλώσεων.

ζ) Η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού. Ως εξωτερικός χώρος νοείται και η πρόσοψη και λοιπές πλευρές του κουβουκλίου, οι τέντες και ο περιβάλλων χώρος του περιπτέρου. Οι υπαίθριοι χώροι λογίζονται κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 2946/2001 (ΦΕΚ 224 Α'). Στους εσωτερικούς χώρους περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, οι στρατιωτικές μονάδες, τα Δικαστήρια, όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα ξενοδοχεία και πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, καθώς και τα εμπορικά καταστήματα,«Δεν συνιστά προώθηση προϊόντων η διενεργούμενη σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Κώδικα Δεοντολογίας για την Πρακτική της Έρευνας Αγοράς και της ΚοινωνικήςΈρευνας (International Code of Marketing and Social Research Practice), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κοινής Γνώμης και Έρευνας Αγοράς (ICC/ESOMAR) και του Κώδικα Δεοντολογίας του Συλλόγου Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ) έρευνα αγοράς. Ως έρευνα αγοράς νοείται η συστηματική συλλογή και ανάλυση των απόψεων ή θέσεων ατόμων ή οργανισμών με τη χρήση μεθόδων των εφαρμοσμένων κοινωνικών επιστημών και στόχο την υποβοήθηση προσώπων ή φορέων στη λήψη αποφάσεων.

η) Απαγορεύεται η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων προϊόντων καπνού στους κινηματογράφους.
Μετά την πάροδο έτους από τη δημοσίευση του ν.3730/2008 (ημερ. δημοσ. 23.12.2008) απαγορεύεται η πώληση προϊόντων καπνού με μηχανήματα αυτόματης πώλησης, καθώς και η πώληση μεμονωμένων σιγαρέτων ή σιγαρέτων σε συσκευασία μικρότερη των είκοσι τεμαχίων. (παρ.1 και 3 άρθρο 2 Ν.3730/2008, όπως τροποποιήθηκεμε τηνπαρ.3 του άρθρου 17 του N. 3868/2010 και με την παρ. 1 του άρθρου 80 του Ν. 3918/2011)

Οι ως άνω περιορισμοί του άρθρου 2 του Ν.3730/2008 στα σημεία λιανικής πώλησης προϊόντων καπνού δεν εμπίπτουν στο κανονιστικό πεδίο της περ. στ ' της παρ 2 του  άρθρου 2 του Ν. 3919/2011που ορίζει ότι καταργείται η πρόβλεψη αποκλειστικής δυνατότητας ή απαγόρευσης διάθεσης είδους αγαθών από ορισμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων. Και τούτο διότι στην Ελλάδα, όπως ήδη αναπτύχθηκε ανωτέρω, το λιανικό εμπόριο καπνοβιομηχανιών προϊόντων δεν διεξάγεται αποκλειστικά από ορισμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων ή άλλου τύπου μονοπωλιακού χαρακτήρα επαγγελματικών εγκαταστάσεων ,ούτε εξάλλου απαγορεύεται αποκλειστικά η λιανική διάθεση των προϊόντων αυτών από μια συγκεκριμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων.

Κατά συνέπειαοι περιορισμοί που προβλέπονται στο άρθρο 2 του Ν.3730/2008 σχετικά με τη λιανική πώληση προϊόντων καπνού (σημεία πώλησης) δεν εμπίπτει στις διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του Ν.3919/2011 σχετικά με την ελεύθερη πρόσβαση και την άσκηση επαγγελμάτων......
.....Ακόμη και υπό την αντίθετο εκδοχή ότι δηλ. εν προκειμένω εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 2στ του Ν. 3919/2011 και ότι σε συνδυασμό με τη μη έκδοση σχετικού Π.Δ για τη διατήρηση του περιορισμού (άρθρο στην παρ.3 του άρθρου 2 ) έχουν καταργηθεί οι περιορισμοί των άρθρων 10 του Ν. Δ 1044/1971 και του άρθρου 2 του Ν.3730/2008 οι οποίοι , όμως, περιορισμοί δικαιολογούνται από λόγους γενικότερου δημοσίου συμφέροντος καθότι σκοπούν στον περιορισμό της καταναλώσεως των εν λόγω προϊόντων προκειμένου να μειωθούν οι ολέθριες συνέπειες του καπνίσματος επί της υγείας των ανθρώπων και δεν είναι δυσανάλογοι προς ανωτέρω σκοπό δεδομένου ότι λόγω του μεγάλου αριθμού σημείων πώλησης τους, ιδίως των περιπτέρων και των καταστημάτων ψιλικών, σε όλη την Ελληνική επικράτεια καλύπτονται πλήρως οι ανάγκες του καταναλωτικού κοινούγια τα προϊόντα αυτά, η εφαρμογή των ως άνω διατάξεων που θα είχε ως συνέπεια την πλήρη απελευθέρωση της λιανικού εμπορίου καπνικών προϊόντων πρέπει να θεωρηθεί ότι προσκρούει στις διατάξεις του Συντάγματος , του Δικαίου της Ένωσης και της Σύμβασης Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του καπνού(ΓνΝΣΚ 151/2013 Τμ. Δ')
Με την υπ' αριθ. ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013 εγκύκλιο του Υπ. Υγείας  γίνεται γνωστό ότι η ανωτέρω γνωμοδότηση έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Υγείας. Συνεπώς δεσμεύει πλέον την Διοίκηση ως προς την εφαρμογή της.

Τα ανωτέρω επισημαίνονται και στο υπ' αριθ. ΔΥΓ6/ Γ.Π.89816 / 14.11.2013 έγγραφο του Υπ. Υγείας.

Όμως, τα ανωτέρω ορίζονται πλέον ρητά και στο πρώτο εδάφιο τηςπαρ.Η.4. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, όπως αυτόπροστέθηκε από την υποπερίπτ. α' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 σύμφωνα με το οποίο:

"Οι διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του ν. 3919/2011 (Α' 32) εφαρμόζονται στην πώληση προϊόντων καπνού υπό τους όρους και προϋποθέσεις διάθεσης που ορίζονται στο ν. 3730/2008"

Στην αιτιολογική έκθεση του Ν.4254/14 σημειώνεται ότι οι περιορισμοί του ν. 3730/2008 αφορούν τον τρόπο διάθεσής τους στο κοινό για την προστασία της δημόσιας υγείας και όχι το φορέα του δικαιώματος διάθεσής τους, που υπόκειται σε απελευθέρωση.

Συνεπώς έπειτα από την ανωτέρω νομοθετική ρύθμιση η εγκύκλιος Υπ. Υγείας ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013  καταργήθηκεαπό την υποπερίπτ. β' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14