Σύμφωνα με  ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών  η εφαρμογή του  Ν.3919/2011 για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων  ισχύει από  τέλος Ιουνίου 2012  όσον αφορά τα  Καπνοπωλεία - περίπτερα – κυλικεία ενώ αναμένεται γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού επί του θέματος.
Με την εγκύκλιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας  Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012  επισημαίνεται πως η χορήγηση Άδειας πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων εμπίπτει, τελικά, στις διατάξεις του Ν.3919/2011.

Σύμφωνα με την ανωτέρω εγκύκλιο:

"α. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 2 του Ν.3919/2011 προβλέπεται η κατάργηση περιορισμών που υπάρχουν στην ισχύουσα νομοθεσία, οι οποίοι αφορούν στην πρόσβαση και την άσκηση επαγγελμάτων. Ως τέτοιοι περιορισμοί νοούνται αυτοί που διαλαμβάνονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του παραπάνω νόμου.
β. Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του ίδιου νόμου, παύει να ισχύει η απαίτηση προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση επαγγέλματος. Για τη λειτουργία των ιδιωτικών φορέων (πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων) απαιτείται αναγγελία έναρξης σύμφωνα με το ανωτέρω άρθρο, συνοδευόμενη από τα νόμιμα δικαιολογητικά για την πιστοποίηση της συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων.

γ. Η εφαρμογή των ρυθμίσεων αρχίζει από την ανάρτηση της παρούσας στο διαδίκτυο." (ήτοι από 06.09.2012)

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού με την υπ' αριθ.  23/VΙI/2012 (ΦΕΚ 62/18.01.2013 τεύχος Β') γνωμοδότησή της επί του θέματος αναφέρει τα εξής:

Α. Προτείνεται η άρση των υφιστάμενων περιορισμών οι οποίοι:

1) εξαρτούν τη χορήγηση άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη από την προϋπόθεση της προηγούμενηςμόνιμης κατοικίας του αιτούντος στον τόπο άσκησης του επαγγέλματος,

2) απαγορεύουντην έκδοση άδειας για τηνάσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε νομικά πρόσωπα,

3) εξαρτούν τη χορήγηση συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων από τηνεκτίμηση της Διοίκησης ως προς την ύπαρξη της ανάγκης εξυπηρέτησης του κοινού,

4) εξαρτούν τη χορήγηση προσωρινών συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε τόπους παραθερισμού κατά τους θερινούς μήνεςαπό την εκτίμηση της Διοίκησης ως προς την ύπαρξη της ανάγκης εξυπηρέτησης των παραθεριστών,

5) επιβάλλουν την έκδοση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε μη κατοικημένες περιοχές, και

6) δεν επιτρέπουν την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε μη κατοικημένες περιοχές από κατηγορίες άλλων επαγγελματικών εγκαταστάσεων,πλην των εξοχικών κέντρων, ξενοδοχείων (μοτέλ), εστιατορίων και κυλικείων αεροδρομίων, καθώς και κυλικείων επιβατικών πλοίων.

Κι αυτά δεδομένου ότι, με βάση τα στοιχεία που κατέστη εφικτό να συγκεντρωθούν, δεν προκύπτει η συνδρομή των προϋποθέσεων των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 4 ή του άρθρου 3 παρ. 2 του Ν. 3919/2011, αναφορικά ιδίως με την αρχή της αναλογικότητας, για την εξυπηρέτηση του επιτακτικού λόγου δημοσίου συμφέροντος που συνίσταται στην πρόνοια για πρόσωπα που ανήκουν σε ευπαθείς κατηγορίες του πληθυσμού (αναπήρους και τα θύματα πολέμου και ειρηνικής περιόδου).

Β. Αναφορικά με τη διατήρηση ή όχι των περιορισμών οι οποίοι:

1) απαιτούν την έκδοση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε κατοικημένες περιοχές,

2) καθορίζουν το συνολικό αριθμό των αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε κάθε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα, που υπολογίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων του,

3) απαγορεύουν την έκδοση άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε καπνοβιομηχάνους και χονδρεμπόρους (αντιπροσώπους και πρατηριούχους),

4) απαγορεύουν την έκδοση άδειας για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε καφενεία, ζαχαροπλαστεία, παντοπωλεία και λοιπά καταστήματα πώλησης ειδών διατροφής και ένδυσης,

5) καθορίζουν το συνολικό αριθμό των συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων, που υπολογίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων τους, και

6) καθορίζουν το συνολικό αριθμό των προσωρινών συμπληρωματικών αδειών για την άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη σε τόπους παραθερισμού κατά τους θερινούς μήνες, που υπολογίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων τους,

αναγνωρίζεται, κατά αρχήν, ότι η πρόνοια για πρόσωπα που ανήκουν σε ευπαθείς κατηγορίες του πληθυσμού (αναπήρους και τα θύματα πολέμου και ειρηνικής περιόδου) δύναται να συνιστά επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος, για την εξυπηρέτηση του οποίου μπορεί να τίθενται ορισμένοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση του επαγγέλματος του καπνοπώλη. Ωστόσο, από τα υπάρχοντα στη διάθεση της Επιτροπής στοιχεία δεν δύναται να αιτιολογηθεί η συνδρομή και των λοιπών προϋποθέσεων των διατάξεων του άρθρου άρθρων 2 παρ. 4 ή του άρθρου 3 παρ. 2 του Ν. 3919/2011,ώστε η Επιτροπή να γνωμοδοτήσει υπέρ της διατήρησης των ως άνω περιορισμών και της προηγούμενης διοικητικής άδειας με την προτεινόμενή τους μορφή. Εντεύθεν επιφυλάσσεται η Επιτροπή να επανέλθει, εφόσον προσκομισθούν τα στοιχεία τα οποία θα της επιτρέψουν να προβεί στη στάθμιση μεταξύ του δημόσιου συμφέροντος του ανταγωνισμού και της επαγγελματικής ελευθερίας, αφενός, και της επιτακτικής ανάγκης προστασίας της συγκεκριμένης ευαίσθητης κατηγορίας πολιτών στην παρούσα οικονομική συγκυρία, αφετέρου, κατ' εφαρμογή των αρχών της αναλογικότητας και της μη διάκρισης."

Σημειώνεται ότι η ανωτέρω Γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε στις 22/6/2012, ημερομηνία δηλ. προγενέστερη της ημερομηνίας έκδοσης της εγκυκλίου του Υπουργείου Εθνικής Αμυνας Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012.

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ.επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί
I. τόσο οι περιορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις - δικαιολογητικά που πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων ΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.
Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

Οι περιορισμοί του άρθρου 2 του Ν. 3730/2008 στα σημεία πώλησης των καπνοβιομηχανικών προϊόντων δεν έχουν καταργηθεί από τις διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του Ν. 3919/2011. (ΓνΝΣΚ 151/2013 Τμ. Δ'). 

7. Απαγορεύσεις πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων

Με την υπ' αριθ.ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013 εγκύκλιο του Υπ. Υγείας  γίνεται γνωστό ότι η ανωτέρω γνωμοδότηση έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Υγείας. Συνεπώς δεσμεύει πλέον την Διοίκηση ως προς την εφαρμογή της.

Όμως, τα ανωτέρω ορίζονται πλέον ρητά και στο πρώτο εδάφιο της παρ.Η.4. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, όπως αυτόπροστέθηκε από την υποπερίπτ. α' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 σύμφωνα με το οποίο:
"Οι διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του ν. 3919/2011 (Α' 32) εφαρμόζονται στην πώληση προϊόντων καπνού υπό τους όρους και προϋποθέσεις διάθεσης που ορίζονται στο ν. 3730/2008"

Στην αιτιολογική έκθεση του Ν.4254/14 σημειώνεται ότι οι περιορισμοί του ν. 3730/2008 αφορούν τον τρόπο διάθεσής τους στο κοινό για την προστασία της δημόσιας υγείας και όχι το φορέα του δικαιώματος διάθεσής τους, που υπόκειται σε απελευθέρωση.

Συνεπώς έπειτα από την ανωτέρω νομοθετική ρύθμιση η εγκύκλιος Υπ. Υγείας ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013 καταργήθηκε πό την υποπερίπτ. β' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14.

2. Αρμόδιες Αρχές για τη χορήγηση της άδειας

Μέχρι πρότινος η χορήγηση της άδειας λιανικής πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων, ανήκε στην αρμοδιότητα τωννομαρχιακών αυτοδιοικήσεων κατά τις διατάξεις του Ν.Δ.1044/71.

Συγκεκριμένα από το συνδυασμό της παρ.3 του άρθρου 10 και του άρθρου 18 του ΝΔ 1044/71 προκύπτει ότι η άδεια λιανικής πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων χορηγείτο με απόφαση του Νομάρχηύστερα από εισηγήσεις του αρμόδιου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου και της οικείας οργάνωσης των δικαιούχων του παραπάνω ευεργετήματος.

Με την περίπτ. γ' της παρ.10 του άρθρου 44 του Ν.3979/2011 (ΦΕΚ 138/16.06.2011 τεύχος Α') συμπληρώνεται η αρμοδιότητα 34 της παρ.II του άρθρου 75 του Ν.3463/06 όπως προστέθηκε με την παρ.6 του άρθρου 94 του Ν.3852/2010 έτσι ώστε μεταξύ των αρμοδιοτήτων του Δήμου να συμπεριλαμβάνεται και η χορήγηση αδειών πώλησης προϊόντων καπνού, καθώς και παραχώρησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης κυλικείου- καφενείου κατά τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν.δ. 1044/1971, όπως ισχύει.

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότι αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.

Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

3. Δικαιούχοι της άδειας

Καταργείται η ύπαρξη περιορισμένου αριθμού προσώπων που δικαιούνται να ασκήσουν το επάγγελμα καθώς και ο αποκλεισμός της άσκησης υπό ορισμένη εταιρική μορφή, επιτρεπόμενης μόνο της ατομικής άσκησης αυτού επειδή αντίκειται στο άρθρο 2 παρ.2α και στο άρθρο 2 παρ.2ζ του Ν.3919/2011, αντίστοιχα.(ΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012) λ. και γνωμοδότηση 23/VΙI/2012 (ΦΕΚ 62/18.01.2013 τεύχος Β')Επιτροπής Ανταγωνισμού.

4. Διαδικασία με βήματα

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί
I. τόσο οι περιορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις - δικαιολογητικά που πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντωνΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.

Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

Επισημαίνεται ότιότι δεν απαιτείται να κοινοποιούνται έγγραφα σχετικά με άδειες περίπτερων-κυλικείων, άδειες λιανικής πώλησης καπνοβιομηχανιών προϊόντων, στο Υπουργείο Εθνικής Αμυνας, διότι τα θέματα αυτά δεν ανήκουν πλέον στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.(ΥΕΑ Φ.443.2/5/158082/Σ. 438/11.06.2014)

5. Απαιτούμενα δικαιολογητικά

Έπειτα από τις καταργήσεις του περιορισμένου αριθμού προσώπων που δικαιούνται να ασκήσουν το επάγγελμα και του αποκλεισμού της άσκησης υπό ορισμένη εταιρική μορφή, και έπειτα από την κατάργηση της προϋπόθεσης της προηγούμενης κατοικίας, σύμφωνα και με την εγκύκλιοΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012 τα δικαιολογητικά προσαρμόζονται ανάλογα.

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί
I. τόσο οι περιορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις -δικαιολογητικάπου πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντωνΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.
Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

6. Πως καθορίζεται ο αριθμός των χορηγούμενων αδειών:

Καταργείται ο περιορισμός στον αριθμό των αδειών με βάση πληθυσμιακά κριτήρια, ως αντιβαίνων στο άρθρο 2 παρ.2α και γ του Ν.3919/2011. 

Καταργείται ο περιορισμός που αφορά στην εξάρτηση της χορήγησης προσωρινών συμπληρωματικών αδειών σε τόπους παραθερισμού κατά τους θερινούς μήνες από την εκτίμηση της Διοίκησης ως προς την ύπαρξη ανάγκης εξυπηρέτησης των παραθεριστών, ως αντιβαίνων στο άρθρο 2 παρ.2β του Ν.3919/2011.

Στο ίδιο πλαίσιο καταργείται και ο περιορισμός που προβλέπει ότι ο συνολικός αριθμός των αδειών αυτών καθορίζεται αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων στους τόπους παραθερισμού.

Καταργείται ο περιορισμός που προβλέπει ότι απαιτείται η έκδοση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων σε μη κατοικημένες περιοχές καθώς και ο περιορισμός της παραπάνω πώλησης σε μη κατοικημένες περιοχές και σε συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, ως αντιβαίνοντες στο άρθρο 2 παρ.2γ,δ και στ του Ν.3919/2011.(ΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012)Βλ. και γνωμοδότηση 23/VΙI/2012 (ΦΕΚ 62/18.01.2013 τεύχος Β')Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Kαταργήθηκαν τα άρθρα 10 και 11 του Ν.Δ. 1044/71 από τηνπερίπτ. 1 της υποπαρ. ΣΤ. 3 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 ως μη συμβατά με τη γενική εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου ΣΤ.2. του ν. 4093/2012, με την οποία διευκρινίστηκε ότι τα άρθρα 2 και 3 του ν. 3919/2011 περί απελευθέρωσης των επαγγελμάτων εφαρμόζονται και στη χορήγηση αδειών προϊόντων καπνού και, επομένως, αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση των ανωτέρω επαγγελμάτων αίρονται.

7. Απαγορεύσεις πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων

Καταργείται η απαγόρευση διάθεσης είδους αγαθών από ορισμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων, ως αντιβαίνουσα στο άρθρο 2 παρ.2στ του Ν.3919/2011.
Καταργείται, όπως παραπάνω ο περιορισμός που προβλέπει το άρθρο 2 παρ.2στ του Ν.3919/2011. (ΥΕΑ Φ. 900/13/158602/Σ. 797/05.09.2012)

Με το υπ’ αριθ.7852/23.05.2013 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ0 επισημαίνεται ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 3 -7 του άρθρου 10 του ν.δ 1044/1971 σχετικά με τη χορήγηση αδειών καπνοβιομηχανικών προϊόντων και των διατάξεων των παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 του ν. 3919/2011, σχετικά με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, καθίσταται προφανές ότι έχουν καταργηθεί

I. τόσο οιπεριορισμοί πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων,
II. όσο και οι προϋποθέσεις - δικαιολογητικά που πιστοποιούσαν την συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων που τίθεντο από τις διατάξεις του ν.δ 1044/1971.
Συνεπώς, για την πώληση καπνοβιομηχανικών προϊόντων ΔΕΝ απαιτείται, πλέον, η προηγούμενη έκδοση διοικητικής άδειας ή η χορήγηση βεβαίωσης.
Αρκεί η έναρξη ή η μεταβολή εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ. και, αν απαιτείται, η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο.

Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου οφείλει να ενημερώσει σχετικά όσους ενδιαφερομένους έχουν προέλθει σε αναγγελία έναρξης πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

Κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας με το ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ότιη κατάργηση των περιορισμών που αναφέρονται στο ανωτέρω έγγραφο, αφορά τους περιορισμούς που τίθενται από το Ν.Δ. 1044/71 και όχι τους περιορισμούς του Ν.3730/2008 οι οποίοι εξακολουθούν να ισχύουν.

Τα ανωτέρω ορίζονται πλέον ρητά και στο πρώτο εδάφιο της παρ.Η.4. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, όπως αυτόπροστέθηκε από την υποπερίπτ. α' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 σύμφωνα με το οποίο:
"Οι διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του ν. 3919/2011 (Α' 32) εφαρμόζονται στην πώληση προϊόντων καπνού υπό τους όρους και προϋποθέσεις διάθεσης που ορίζονται στο ν. 3730/2008"

Στην αιτιολογική έκθεση του Ν.4254/14 σημειώνεται ότι οι περιορισμοί του ν. 3730/2008 αφορούν τον τρόπο διάθεσής τους στο κοινό για την προστασία της δημόσιας υγείας και όχι το φορέα του δικαιώματος διάθεσής τους, που υπόκειται σε απελευθέρωση.

Καταργήθηκε το άρθρο 10 του Ν.Δ. 1044/71 από την περίπτ. 1 της υποπαρ. ΣΤ. 3 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 ως μη συμβατό με τη γενική εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου ΣΤ.2. του ν. 4093/2012, με την οποία διευκρινίστηκε ότι τα άρθρα 2 και 3 του ν. 3919/2011 περί απελευθέρωσης των επαγγελμάτων εφαρμόζονται και στη χορήγηση αδειών προϊόντων καπνού και, επομένως, αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση των ανωτέρω επαγγελμάτων αίρονται

Σύμφωνα με τηνπαρ.6 του άρθρου 2 του Ν.3730/2008,όπως προστέθηκε με τηνπερίπτ.Η.4 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/12: "Ειδικά στις υπεραγορές τροφίμων η τοποθέτηση προϊόντων καπνού είναι επιτρεπτή σε κλειστές προθήκες ευρισκόμενες εντός του καταστήματος μετά το χώρο των ταμείων, στις οποίες παρέχεται πρόσβαση με τη μεσολάβηση προσωπικού του καταστήματος, τηρουμένων των διατάξεων της κοινοτικής νομοθεσίας."

Από τη δημοσίευση του Ν.3730/2008 (ημερ. δημοσ.23.12.2008) απαγορεύεται:
α) η πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους και από ανηλίκους,
β) η τοποθέτηση προϊόντων καπνού σε προθήκες καταστημάτων, εξαιρουμένων των καταστημάτων αφορολογήτων ειδών, των περιπτέρων και των καταστημάτων που πωλούν αποκλειστικά προϊόντα καπνού,

γ) η κατασκευή, προβολή, εμπορία και πώληση αντικειμένων που έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού, καθώς και το ηλεκτρονικό τσιγάρο με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Ν.3730/2008,
δ) η διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους Υπηρεσιών Υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου, καθώς και στα κυλικεία των Ιδρυμάτων και των Υπηρεσιών αυτών,
ε) η πώληση προϊόντων καπνού και το κάπνισμα σε χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης και

στ) η κατανάλωση προϊόντων καπνού σε κλειστούς χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ομαδικών αθλημάτων και αθλητικών εκδηλώσεων.

ζ) Η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού. Ως εξωτερικός χώρος νοείται και η πρόσοψη και λοιπές πλευρές του κουβουκλίου, οι τέντες και ο περιβάλλων χώρος του περιπτέρου. Οι υπαίθριοι χώροι λογίζονται κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 2946/2001 (ΦΕΚ 224 Α'). Στους εσωτερικούς χώρους περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, οι στρατιωτικές μονάδες, τα Δικαστήρια, όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα ξενοδοχεία και πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, καθώς και τα εμπορικά καταστήματα,«Δεν συνιστά προώθηση προϊόντων η διενεργούμενη σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Κώδικα Δεοντολογίας για την Πρακτική της Έρευνας Αγοράς και της ΚοινωνικήςΈρευνας (International Code of Marketing and Social Research Practice), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κοινής Γνώμης και Έρευνας Αγοράς (ICC/ESOMAR) και του Κώδικα Δεοντολογίας του Συλλόγου Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ) έρευνα αγοράς. Ως έρευνα αγοράς νοείται η συστηματική συλλογή και ανάλυση των απόψεων ή θέσεων ατόμων ή οργανισμών με τη χρήση μεθόδων των εφαρμοσμένων κοινωνικών επιστημών και στόχο την υποβοήθηση προσώπων ή φορέων στη λήψη αποφάσεων.

η) Απαγορεύεται η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων προϊόντων καπνού στους κινηματογράφους.
Μετά την πάροδο έτους από τη δημοσίευση του ν.3730/2008 (ημερ. δημοσ. 23.12.2008) απαγορεύεται η πώληση προϊόντων καπνού με μηχανήματα αυτόματης πώλησης, καθώς και η πώληση μεμονωμένων σιγαρέτων ή σιγαρέτων σε συσκευασία μικρότερη των είκοσι τεμαχίων. (παρ.1 και 3 άρθρο 2 Ν.3730/2008, όπως τροποποιήθηκεμε τηνπαρ.3 του άρθρου 17 του N. 3868/2010 και με την παρ. 1 του άρθρου 80 του Ν. 3918/2011)

Οι ως άνω περιορισμοί του άρθρου 2 του Ν.3730/2008 στα σημεία λιανικής πώλησης προϊόντων καπνού δεν εμπίπτουν στο κανονιστικό πεδίο της περ. στ ' της παρ 2 του  άρθρου 2 του Ν. 3919/2011που ορίζει ότι καταργείται η πρόβλεψη αποκλειστικής δυνατότητας ή απαγόρευσης διάθεσης είδους αγαθών από ορισμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων. Και τούτο διότι στην Ελλάδα, όπως ήδη αναπτύχθηκε ανωτέρω, το λιανικό εμπόριο καπνοβιομηχανιών προϊόντων δεν διεξάγεται αποκλειστικά από ορισμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων ή άλλου τύπου μονοπωλιακού χαρακτήρα επαγγελματικών εγκαταστάσεων ,ούτε εξάλλου απαγορεύεται αποκλειστικά η λιανική διάθεση των προϊόντων αυτών από μια συγκεκριμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων.

Κατά συνέπειαοι περιορισμοί που προβλέπονται στο άρθρο 2 του Ν.3730/2008 σχετικά με τη λιανική πώληση προϊόντων καπνού (σημεία πώλησης) δεν εμπίπτει στις διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του Ν.3919/2011 σχετικά με την ελεύθερη πρόσβαση και την άσκηση επαγγελμάτων......
.....Ακόμη και υπό την αντίθετο εκδοχή ότι δηλ. εν προκειμένω εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 2στ του Ν. 3919/2011 και ότι σε συνδυασμό με τη μη έκδοση σχετικού Π.Δ για τη διατήρηση του περιορισμού (άρθρο στην παρ.3 του άρθρου 2 ) έχουν καταργηθεί οι περιορισμοί των άρθρων 10 του Ν. Δ 1044/1971 και του άρθρου 2 του Ν.3730/2008 οι οποίοι , όμως, περιορισμοί δικαιολογούνται από λόγους γενικότερου δημοσίου συμφέροντος καθότι σκοπούν στον περιορισμό της καταναλώσεως των εν λόγω προϊόντων προκειμένου να μειωθούν οι ολέθριες συνέπειες του καπνίσματος επί της υγείας των ανθρώπων και δεν είναι δυσανάλογοι προς ανωτέρω σκοπό δεδομένου ότι λόγω του μεγάλου αριθμού σημείων πώλησης τους, ιδίως των περιπτέρων και των καταστημάτων ψιλικών, σε όλη την Ελληνική επικράτεια καλύπτονται πλήρως οι ανάγκες του καταναλωτικού κοινούγια τα προϊόντα αυτά, η εφαρμογή των ως άνω διατάξεων που θα είχε ως συνέπεια την πλήρη απελευθέρωση της λιανικού εμπορίου καπνικών προϊόντων πρέπει να θεωρηθεί ότι προσκρούει στις διατάξεις του Συντάγματος , του Δικαίου της Ένωσης και της Σύμβασης Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του καπνού(ΓνΝΣΚ 151/2013 Τμ. Δ')
Με την υπ' αριθ. ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013 εγκύκλιο του Υπ. Υγείας  γίνεται γνωστό ότι η ανωτέρω γνωμοδότηση έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Υγείας. Συνεπώς δεσμεύει πλέον την Διοίκηση ως προς την εφαρμογή της.

Τα ανωτέρω επισημαίνονται και στο υπ' αριθ. ΔΥΓ6/ Γ.Π.89816 / 14.11.2013 έγγραφο του Υπ. Υγείας.

Όμως, τα ανωτέρω ορίζονται πλέον ρητά και στο πρώτο εδάφιο τηςπαρ.Η.4. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, όπως αυτόπροστέθηκε από την υποπερίπτ. α' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14 σύμφωνα με το οποίο:

"Οι διατάξεις των άρθρων 2 και 3 του ν. 3919/2011 (Α' 32) εφαρμόζονται στην πώληση προϊόντων καπνού υπό τους όρους και προϋποθέσεις διάθεσης που ορίζονται στο ν. 3730/2008"

Στην αιτιολογική έκθεση του Ν.4254/14 σημειώνεται ότι οι περιορισμοί του ν. 3730/2008 αφορούν τον τρόπο διάθεσής τους στο κοινό για την προστασία της δημόσιας υγείας και όχι το φορέα του δικαιώματος διάθεσής τους, που υπόκειται σε απελευθέρωση.

Συνεπώς έπειτα από την ανωτέρω νομοθετική ρύθμιση η εγκύκλιος Υπ. Υγείας ΔΥΓ6/Γ.Π.οικ. 82881/05.09.2013  καταργήθηκεαπό την υποπερίπτ. β' της περίπτ. 18 της υποπαρ. ΣΤ.1 του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/14

Τέλεση του γάμου

Ο γάμος τελείται είτε με τη σύγχρονη δήλωση των μελλονύμφων ότι συμφωνούν σ' αυτό (πολιτικός γάμος) είτε με ιερολογία από ιερέα της ανατολικής ορθόδοξης εκκλησίας ή λειτουργό άλλου δόγματος ή θρησκεύματος γνωστού στην Ελλάδα.

Η δήλωση γίνεται δημόσια κατά πανηγυρικό τρόπο ενώπιον δύο μαρτύρων, προς το δήμαρχο του τόπου όπου τελείται ο γάμος ή προς το νόμιμο αναπληρωτή τους, που είναι υποχρεωμένοι να συντάξουν αμέσως σχετική πράξη.

Οι προϋποθέσεις της ιεροτελεστίας και κάθε θέμα σχετικό μ αυτήν διέπονται από το τυπικό και τους κανόνες του δόγματος ή του θρησκεύματος σύμφωνα με το οποίο γίνεται ή ιεροτελεστία, εφ' όσον δεν είναι αντίθετοι με τη δημόσια τάξη. Ο θρησκευτικός λειτουργός είναι υποχρεωμένος να συντάξει αμέσως σχετική πράξη. Η τέλεση πολιτικού γάμου δεν εμποδίζει την ιερολογία του ίδιου γάμου κατά τη θρησκεία και το δόγμα των συζύγων. (άρθρο 1367 Αστικού Κώδικα όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του Ν.1250/82)

Κατά την τέλεση του γάμου, κάθε μελλόνυμφος πρέπει να συνοδεύεται από ένα μάρτυρα, ο οποίος πρέπει να είναι ενήλικο άτομο. Ο μάρτυρας μπορεί να είναι και συγγενής, ακόμα και πρώτου βαθμού. Οι μάρτυρες πρέπει απαραίτητα να κρατούν την ταυτότητά τους ή το διαβατήριό τους αν δεν είναι Έλληνες.

Για τον προσδιορισμό της ημερομηνίας τέλεσης του πολιτικού γάμου, γίνεται από κοινού αίτηση και υπογράφεται και από τους δύο μελλονύμφους ενώπιον της Υπηρεσίας

 Αίτηση των ενδιαφερομένων  

Η μεν δαπάνη προμήθειας συνθέσεων λουλουδιών για το στολισμό της αίθουσας τελετών πολιτικών γάμων είναι νόμιμη, η δε δαπάνη μουσικής κάλυψης της τελετής του γάμου είναι  λειτουργική. Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, επιβλήθηκε ανταποδοτικό τέλος ποσού 75 ευρώ, για κάθε τελούμενο από το Δήμο πολιτικό γάμο για τους δημότες του Δήμου και 100 ευρώ για τους μη δημότες. Η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης του Δημάρχου με την οποία εγκρίθηκε η δέσμευση πίστωσης ποσού 12.000 ευρώ, έπεται των αποφάσεων αναθέσεως  του Δημάρχου, των από πρωτοκόλλων παραλαβής καθώς και των τιμολογίων και αποδείξεων παροχής υπηρεσιών των φερόμενων δικαιούχων των ανωτέρω χρηματικών ενταλμάτων. Μη νόμιμη δαπάνη. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 226/2012- Ανακλήθηκε από την Πράξη Ελ. Συν. 18/2013 Τμ. 7)

Αδεια γάμου

Για να τελεσθεί ο γάμος, είτε ως πολιτικός είτε με ιερολογία της ανατολικής ορθόδοξης εκκλησίας, απαιτείται άδεια του δημάρχου της τελευταίας κατοικίας του καθενός από τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν. Σε περίπτωση που ο αρμόδιος για την έκδοση της άδειας αρνείται να τη χορηγήσει, αποφασίζει αμετάκλητα το αρμόδιο Μονομελές Πρωτοδικείο σύμφωνα με τις διατάξεις της Εκουσίας Δικαιοδοσίας του Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας. Η απόφαση εκδίδεται μέσα σε δέκα ημέρες από την κατάθεση της σχετικής αιτήσεως. (άρθρο 1368 Αστικού Κώδικα όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του Ν.1250/82)

^{Προσθήκη 13.02.2014} Προκειμένου να πιστοποιηθεί εάν κάποιος δημότης είναι έγγαμος ή άγαμος,  αυτό αποτυπώνεται μόνο στα πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης και όχι στα πιστοποιητικά αγαμίας. Τονίζεται ότι αυτά τα πιστοποιητικά αγαμίας  εκδίδονται μόνο για ειδική χρήση σε ασφαλιστικά ταμεία, η οποία και θα πρέπει να αναγράφεται στο πιστοποιητικό  και  σε καμία περίπτωση δεν πιστοποιούν την αστική κατάσταση των ενδιαφερομένων, αφού  βασίζονται στις υπεύθυνες δηλώσεις των δημοτών περί της μη ύπαρξης γάμου.
Εν όψει των ανωτέρω και δεδομένου  ότι τα ανωτέρω πιστοποιητικά αγαμίας βασίζονται αποκλειστικά σε υπεύθυνες δηλώσεις των ενδιαφερομένων, το ΥΠ.ΕΣ. έχει την άποψη ότι θα μπορούσαν αυτές οι δηλώσεις να γίνονται ενώπιον των αρμοδίων αρχών που  τα αιτούνται ( ασφαλιστικά ταμεία ) και όχι ενώπιον των δημοτικών αρχών.

Περαιτέρω και όσον αφορά  στην έκδοση άδειας γάμου,  τονίζεται ότι για την έκδοσή της δεν απαιτείται  πιστοποιητικό αγαμίας,  καθόσον σύμφωνα με την  ελληνική νομοθεσία,  η αίτηση  περί της έκδοσης άδειας γάμου πρέπει να συνοδεύεται εκτός της ληξιαρχικής  πράξης  γέννησης  του αιτούντος και από υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερόμενου  περί μη ύπαρξης κωλύματος γάμου,  σύμφωνα με τις διατάξεις του αστικού κώδικα.

Σε περιπτώσεις που  αλλοδαπές αρχές ζητούν από Έλληνες πολίτες κατοίκους εξωτερικού,  βεβαίωση ανυπαρξίας γάμου, (προκειμένου αυτοί να  συνάψουν γάμο στο εξωτερικό), τονίζεται ότι  αυτή η ίδια η εκδοθείσα από τον Δήμο του αιτούντα Έλληνα πολίτη άδεια γάμου,  βεβαιώνει την ανυπαρξία γάμου, δεδομένου ότι ο μελλόνυμφος έχει δηλώσει ήδη υπευθύνως και εγγράφως ότι είναι άγαμος. (ΥΠ.ΕΣ. Φ131360/3930/13/11.03.2013)

Άδειες γάμων σε αλλοδαπούς
Οι αλλοδαποί που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα μπορούν να ζητήσουν την έκδοση άδειας γάμου από το Δήμαρχο του Δήμου της συνήθους διαμονής τους.

Προς τούτο οφείλουν να προσκομίσουν επίσημα μεταφρασμένα και επικυρωμένα:
α) απόσπασμα της ληξιαρχικής πράξης γέννησής τους και
β) βεβαίωση από την οικεία  Προξενική ή άλλη αρμόδια Αρχή  της Χώρας τους  περί μη  κωλύματος τέλεσης  γάμου από τον  ενδιαφερόμενο  αλλοδαπό.
Επισημαίνεται δε ότι η προαναφερθείσα  βεβαίωση  γίνεται αποδεκτή ως πιστοποιητικό περί μη κωλύματος τέλεσης γάμου  μόνο εφόσον  η αρμόδια προξενική αρχή της χώρας προέλευσης του  αλλοδαπού  επιβεβαιώνει την ικανότητα γάμου και αναγράφεται σε αυτήν ότι εκδίδεται αποκλειστικά για την τέλεση γάμου στην αλλοδαπή.

Στο πλαίσιο αυτό, οι Πρεσβείες ξένων χωρών γνωστοποιούν στις ελληνικές αρχές με Ρηματικές Διακοινώσεις τους την αλλαγή στον τύπο των πιστοποιητικών/βεβαιώσεων που εκδίδουν  και χορηγούν στους πολίτες τους,  προκειμένου  αυτοί να τελέσουν γάμο στο εξωτερικό. Τέτοιες  Ρηματικές Διακοινώσεις μας έχουν γνωστοποιήσει και έχουμε κοινοποιήσει με έγγραφά μας στους Δήμους της Χώρας οι εδώ Πρεσβείες της Σλοβακίας, Ουκρανίας, Βουλγαρίας,  Εσθονίας και Ουγγαρίας.

Στην περίπτωση που η μόνιμη κατοικία του αλλοδαπού είναι στο εξωτερικό, οφείλει να είναι εφοδιασμένος  με έγκυρη, κατά το δίκαιο της  Χώρας προέλευσης,  άδεια γάμου.

Σε περίπτωση που δεν είναι  εφοδιασμένος με έγκυρη, κατά το δίκαιο της  Χώρας προέλευσης, άδειας γάμου, τότε αρμόδιος για την έκδοσή της είναι ο Δήμος στον οποίο ο αλλοδαπός έχει την απλή διαμονή του, ο οποίος πρέπει να  ταυτίζεται με το Δήμο κατοικίας του Έλληνα μελλόνυμφου, προσκομίζοντας για το σκοπό αυτό τα προαναφερόμενα α) και β)  δικαιολογητικά.
Επισημαίνεται ότι απαραίτητη προϋπόθεση κατά την υποβολή δικαιολογητικών είναι η προσκόμιση  από τον αλλοδαπό κάθε επισήμου στοιχείου (βίζας, άδειας παραμονής, διαβατηρίου κ.λ.π,), από το οποίο να προκύπτει ότι αυτός διαμένει νόμιμα στην χώρα μας (αρμόδια γι’ αυτό είναι η Διεύθυνση Μεταναστευτικής Πολιτικής & Κοινωνικής Ένταξης του ΥΠ.ΕΣ).

Όταν περιέρχονται στις υπηρεσίες των Δήμων αλλοδαπά δικαιολογητικά για τα οποία πιθανόν εγείρονται αμφιβολίες ως προς το νόμιμο τόσο της έκδοσης όσο και της επικύρωσής τους,  θα πρέπει να επικοινωνούν άμεσα με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠ.ΕΞ. (ΥΠ.ΕΣ. Φ131360/οικ.31460/13/28.11.2013)

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 1 παρ.3 του Π.Δ. 391/1982, οι αλλοδαποί κάτοχοι δελτίου αιτούντος ασύλου που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα μπορούν  να ζητήσουν την έκδοση άδειας γάμου από το Δήμαρχο του Δήμου  της  συνήθους διαμονής τους, προσκομίζοντας επίσημα μεταφρασμένα  και επικυρωμένα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά δηλαδή 

α) απόσπασμα της ληξιαρχικής πράξης γέννησής τους 
β) βεβαίωση από την οικεία  Προξενική ή άλλη αρμόδια Αρχή  της Χώρας τους  περί του ότι δεν υπάρχει κώλυμα για να τελέσει γάμο ο ενδιαφερόμενος αλλοδαπός και 
γ) βεβαίωση για τα περί της ταυτότητάς του στοιχεία που έχει εκδοθεί  από την αρμόδια αστυνομική Διεύθυνση στην οποία έχει παραδώσει το διαβατήριο του. 
Τονίζεται ότι εφόσον εκ του συνόλου της προαναφερθείσας βεβαίωσης  περί μη κωλύματος γάμου προκύπτει  η δυνατότητα ή μη τέλεσης γάμου, δεν θεωρείται απαραίτητο  να αναγράφεται η λέξη «κώλυμα», καθώς ίσως δεν είναι γνωστή στο αλλοδαπό εσωτερικό δίκαιο.

Σύμφωνα με το υπ’αριθμ. Α.Π.1016/6-498391/9-2-2011 έγγραφό της Διεύθυνσης Αλλοδαπών του Αρχηγείου  Ελληνικής Αστυνομίας, το Δελτίο Αιτήσαντος Ασύλου (ροζ κάρτα) επιτρέπει την παραμονή στην ελληνική επικράτεια  μέχρι την ημερομηνία λήξης του.
Στο πλαίσιο αυτό, σε περίπτωση που Δήμος έχει αίτημα έκδοσης άδειας  γάμου σε αλλοδαπό, κάτοχο δελτίου αιτούντος ασύλου (ροζ κάρτας), ο οποίος προσκομίζει τα απαραίτητα α), β) και γ) δικαιολογητικά, ορθά επικυρωμένα και μεταφρασμένα ο Δήμος είναι υποχρεωμένος να προβεί στην έκδοση αυτής της άδειας. Αντίστοιχα, ευνόητο είναι ότι εάν ο ενδιαφερόμενος δεν διαβατήριο, ή η αρμόδια Αστυνομική Διεύθυνση δεν πιστοποιεί τα  προσωπικά του στοιχεία, τότε δεν νομιμοποιείτε ο Δήμος να προβεί στην έκδοση άδειας γάμου.
Ωστόσο  ο Δήμος  θα πρέπει να βρίσκεται σε άμεση επικοινωνία με την αρμόδια υπηρεσία που εξετάζει τις αιτήσεις  παροχής ασύλου,  η οποία θα του γνωρίσει εάν ο/η εν λόγω,   παρόλο που φέρεται διωκόμενος/η από τη Χώρα προέλευσής του/της (καθεστώς αιτήσαντος ασύλου),  διατηρεί άριστες σχέσεις  και επικοινωνία  με την οικεία Πρεσβεία της Χώρας του/της, και συνεπώς εάν η συγκεκριμένη ροζ κάρτα χρήζει ανάκλησης. (ΥΠ.ΕΣ. 131360/25153/13/16.12.2013)

- Υπόδειγμα άδειας γάμου 

Κείμενο Πολιτικού Γάμου

Από τη στιγμή αυτή, που ενωθήκατε, με την ελεύθερη συναίνεση σας σε γάμο, οφείλετε αμοιβαία ο ένας στον άλλο, αγάπη, πίστη και σεβασμό για όλη σας τη ζωή.

Ο γάμος που σας ενώνει, σας επιβάλλει την ταύτιση των τυχών σας και την κοινή αντιμετώπιση σε βάση ισότητας όλων των ζητημάτων που θα προκύπτουν από τη συμβίωση σας σαν συζύγων και γενικότερα, όλων των δυσκολιών της ζωής. Από κοινού θα πρέπει επίσης να συμβάλλετε ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του, στα βάρη που συνεπάγονται η έγγαμη συμβίωση και η συντήρηση και προαγωγή της οικογένειας που θα δημιουργήσετε.

Κοινό είναι, τέλος, και το καθήκον και δικαίωμα και των δυο σας να μεριμνάτε για την ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών σας, ώστε να γίνουν χρήσιμοι και χρηστοί πολίτες και ελεύθερες προσωπικότητες.

Γνωστοποίηση του μέλλοντος γάμου

Πριν από την τέλεση του γάμου, με όποιον τύπο κι αν αυτός πρόκειται να τελεσθεί, πρέπει να γνωστοποιούνται, με τοιχοκόλληση σχετικής αγγελίας στο δημοτικό ή κοινοτικό κατάστημα της κατοικίας του καθενός από τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν, το όνομα και το επώνυμο των προσώπων αυτών, το επάγγελμά τους, το όνομα των γονέων τους και ο τόπος όπου γεννήθηκαν, όπου κατοικούσαν τελευταία και όπου πρόκειται να τελεσθεί ο γάμος. Αν ο γάμος δεν τελεσθεί μέσα σε έξη μήνες από τη γνωστοποίηση, η γνωστοποίηση πρέπει να επαναληφθεί.

Όταν τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν κατοικούν σε μεγάλη πόλη, η γνωστοποίηση γίνεται με δημοσίευση σε ημερήσια εφημερίδα του τόπου της κατοικίας. (άρθρο 1369 Αστικού Κώδικα όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του Ν.1250/82)

Η άδεια γάμου δίνεται υποχρεωτικά, αφού ερευνηθεί αν συντρέχουν οι νόμιμοι όροι για το γάμο που πρόκειται να τελεσθεί και αν έγινε ή γνωστοποίηση. Αν υπάρχουν σπουδαίοι λόγοι, η γνωστοποίηση μπορεί να παραληφθεί. (άρθρο 1370 Αστικού Κώδικα όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του Ν.1250/82)

Δήλωση επωνύμου τέκνων

Σύμφωνα με το Νόμο περί ισότητας των δύο φύλων, οι μελλόνυμφοι είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν πριν το γάμο το επώνυμο των παιδιών που θα γεννηθούν. Αυτό μπορεί να είναι του συζύγου ή της συζύγου ή και των δύο, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορούν να δηλώσουν πάνω από δύο επώνυμα.

Ακυρος και ανυπόστατος γάμος

Ακυρος είναι μόνον ο γάμος που έγινε κατά παράβαση των άρθρων 1350-1352, 1354, 1356-1357, 1359-1360 και 1362. Δεν είναι άκυρος ο γάμος, εφ' όσον έχει γίνει ή δήλωση του άρθρου 1367 προς το δήμαρχο ή το νόμιμο αναπληρωτή του, έστω κι αν έχουν παραλειφθεί οι άλλοι όροι της τέλεσης. Γάμος που έγινε χωρίς να τηρηθεί καθόλου ένας από τους τύπους που προβλέπονται στο άρθρο 1367 είναι ανυπόστατος. (άρθρο 1372 Αστικού Κώδικα όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του Ν.1250/82)

Δικαιολογητικά για έκδοση άδειας Πολιτικού Γάμου για Έλληνες πολίτες

Η άδεια γάμου για κάθε μελλόνυμφο εκδίδεται από τον καθένα χωριστά, από τον Δήμο της τελευταίας κατοικίας του και απαιτούνται τα παρακάτω δικαιολογητικά.

1.Αίτηση (δίδεται από τον Δήμο)

2.Ληξιαρχική πράξη γέννησης

3.Πιστοποιητικό γέννησης

4.Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 όπου δηλώνεται (δίδεται από τον Δήμο):

α) ότι οι μελλόνυμφοι δεν έχουν κώλυμα για γάμο από τα αναφερόμενα στα άρθρα 1350, 1351, 1352, 1354, 1356, 1357 , 1360 του Α.Κ

β) αν έχουν πραγματοποιήσει γάμο στο παρελθόν και πόσες φορές

γ) ότι είναι κάτοικοι του Δήμου

5.Διαζευκτήριο της Ι. Μητρόπολης ή Διοικητική Απόφαση Διαζυγίου για τους διαζευγμένους

6.Ληξιαρχική πράξη θανάτου σε περίπτωση χηρείας

7.Φωτοτυπία ταυτότητας

8.Παράβολο χαρτοσήμου 15- ένα για κάθε άδεια γάμου (^{Προσθήκη 04-06-2013} Σύμφωνα με την παρ.3 άρθρο 29 Ν.3943/2011 όπου, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, απαιτείται κατάθεση παραβόλου σε έντυπη μορφή, δύναται να αντικατασταθεί η έντυπη μορφή με ηλεκτρονικό παράβολο. Σχετική και η ΠΟΛ 1117/27.05.2013: Όροι και διαδικασία είσπραξης - επιστροφής για την εφαρμογή του ηλεκτρονικού παράβολου και η ΠΟΛ 1163/03.07.2013 (ΦΕΚ 1675/08.07.2013 τεύχος Β'))

9.Δημοσίευση γνωστοποίησης του γάμου σε μία ημερήσια τοπική εφημερίδα. (Χρειάζεται ένα φύλλο της ίδιας εφημερίδας για τον κάθε μελλόνυμφο).

Το κείμενο της Δημοσίευσης της αγγελίας του γάμου έχει ως εξής:

« Ο... του... και ...της ... το γένος ..... που .... γεννήθηκε .... και .... κατοικεί .... και η ... του ... και της ... το γένος ... που γεννήθηκε.....και κατοικεί ... πρόκειται να παντρευτούν στο Δήμο ......»

(Σημ. : Στη δημοσίευση στην εφημερίδα δεν αναγράφεται η ημερομηνία τέλεσης του γάμου μόνο ο Δήμος τέλεσης αυτού).

Η άδεια γάμου εκδίδεται μετά την παρέλευση δέκα ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης στην τοπική εφημερίδα και ισχύει για έξι (6) μήνες.Η τέλεση του Πολιτικού Γάμου μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιοδήποτε Δήμο της Ελλάδος ή του Εξωτερικού.

- Αίτηση για τέλεση πολιτικού γάμου από Έλληνες πολίτες 

Δικαιολογητικά για έκδοση άδειας Πολιτικού Γάμου για Έλληνες του εξωτερικού

Η άδεια γάμου για κάθε μελλόνυμφο εκδίδεται από τον καθένα χωριστά, από τον Δήμο στον οποίο είναι εγγεγραμμένος και απαιτούνται τα παρακάτω δικαιολογητικά. Για την κατάθεση της αίτησης και την παραλαβή της άδειας πρέπει να προσέρχεται το άτομο το οποίο θα εξουσιοδοτηθεί στην ειδική αίτηση του Ελληνικού Προξενείου.

1.  Ληξιαρχική πράξη γέννησης ή πιστοποιητικό γέννησης.

2.  Απόφαση Διαζυγίου για τους διαζευγμένους.

3.  Πιστοποιητικό θανάτου σε περίπτωση χηρείας

4.  Ειδική Αίτηση + Υπεύθυνη Δήλωση + Εξουσιοδότηση Ελληνικού Προξενείου της χώρα που διαμένει Εξουσιοδότηση με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής από τον Πρόξενο για την κατάθεση των δικαιολογητικών και την παραλαβή της άδειας από το εξουσιοδοτούμενο άτομο.

5.  Παράβολο χαρτοσήμου 15- ένα για κάθε άδεια γάμου  (^{Προσθήκη 04-06-2013}Σύμφωνα με την παρ.3 άρθρο 29 Ν.3943/2011 όπου, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, απαιτείται κατάθεση παραβόλου σε έντυπη μορφή, δύναται να αντικατασταθεί η έντυπη μορφή με ηλεκτρονικό παράβολο. Σχετική και η ΠΟΛ 1117/27.05.2013: Όροι και διαδικασία είσπραξης - επιστροφής για την εφαρμογή του ηλεκτρονικού παράβολου και η ΠΟΛ 1163/03.07.2013 (ΦΕΚ 1675/08.07.2013 τεύχος Β'))

Δημοσίευση γνωστοποίησης του γάμου σε μία ημερήσια τοπική εφημερίδα. (Χρειάζεται ένα φύλλο της ίδιας εφημερίδας για τον κάθε μελλόνυμφο).

Το κείμενο της Δημοσίευση της αγγελίας του γάμου έχει ως εξής:

« Ο... του... και ...της ... το γένος ..... που .... γεννήθηκε .... και .... κατοικεί .... και η ... του ... και της ... το γένος ... που γεννήθηκε.....και κατοικεί ... πρόκειται να παντρευτούν στο Δήμο ......»

(Σημ. : Στη δημοσίευση στην εφημερίδα δεν αναγράφεται η ημερομηνία τέλεσης του γάμου μόνο ο Δήμος τέλεσης αυτού).

Η άδεια γάμου εκδίδεται μετά την παρέλευση δέκα ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης στην τοπική εφημερίδα και ισχύει για έξι (6) μήνες. Η τέλεση του Πολιτικού Γάμου μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιοδήποτε Δήμο της Ελλάδος ή του Εξωτερικού.

- Αίτηση για Αδεια Πολιτικού Γάμου για Έλληνες του εξωτερικού 

Δικαιολογητικά για έκδοση άδειας Πολιτικού Γάμου για Αλλοδαπούς που διαμένουν στην Ελλάδα

Η άδεια γάμου για κάθε μελλόνυμφο εκδίδεται από τον καθένα χωριστά, από τον Δήμο στον οποίο είναι εγγεγραμμένος και απαιτούνται τα παρακάτω δικαιολογητικά.

1.  Αίτηση (δίδεται από τον Δήμο)

2.  Ληξιαρχική πράξη γέννησης ή πιστοποιητικό γέννησης μεταφρασμένο στα Ελληνικά από Ελληνική Πρεσβεία ή Προξενείο.

3.  Βεβαίωση από το Προξενείο τους στην Ελλάδα, ότι δεν έχουν κόλλημα γάμου, μεταφρασμένη στα Ελληνικά και εάν η χώρα προέλευσης του αλλοδαπού έχει προσχωρήσει στην σύμβαση της Χάγης να υπάρχει η σφραγίδα APOSTILE.

4.  Απόφαση Διαζυγίου για τους διαζευγμένους μεταφρασμένη στα Ελληνικά.

5.  Πιστοποιητικό θανάτου σε περίπτωση χηρείας μεταφρασμένο στα Ελληνικά.

6.  Φωτοτυπία διαβατηρίου και άδεια παραμονής (εάν δεν υπάρχει άδεια παραμονής δεν εκδίδεται άδεια γάμου)

7.  Παράβολο χαρτοσήμου 15- ένα για κάθε άδεια γάμου. (^{Προσθήκη 04-06-2013}Σύμφωνα με την παρ.3 άρθρο 29 Ν.3943/2011 όπου, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, απαιτείται κατάθεση παραβόλου σε έντυπη μορφή, δύναται να αντικατασταθεί η έντυπη μορφή με ηλεκτρονικό παράβολο. Σχετική και η ΠΟΛ 1117/27.05.2013: Όροι και διαδικασία είσπραξης - επιστροφής για την εφαρμογή του ηλεκτρονικού παράβολου και η ΠΟΛ 1163/03.07.2013 (ΦΕΚ 1675/08.07.2013 τεύχος Β'))

8.  Δημοσίευση γνωστοποίησης του γάμου σε μία ημερήσια τοπική εφημερίδα. (Χρειάζεται ένα φύλλο της ίδιας εφημερίδας για τον κάθε μελλόνυμφο).

Το κείμενο της Δημοσίευση της αγγελίας του γάμου έχει ως εξής:

« Ο... του... και ...της ... το γένος ..... που .... γεννήθηκε .... και .... κατοικεί .... και η ... του ... και της ... το γένος ... που γεννήθηκε.....και κατοικεί ... πρόκειται να παντρευτούν στο Δήμο ......»

(Σημ. : Στη δημοσίευση στην εφημερίδα δεν αναγράφεται η ημερομηνία τέλεσης του γάμου μόνο ο Δήμος τέλεσης αυτού).

- Αίτηση για Αδεια Πολιτικού Γάμου για Αλλοδαπούς που διαμένουν στην Ελλάδα   

Δικαιολογητικά για έκδοση άδειας Πολιτικού Γάμου για Ξένους Υπηκόους

Τα κάτωθι δικαιολογητικά αποστέλλονται από τους ενδιαφερόμενους με fax ή e-mail στο Δήμο:

1.Ληξιαρχική πράξη γέννησης ή πιστοποιητικό γέννησης μεταφρασμένο στα ελληνικά από την Ελληνική Πρεσβεία ή Προξενείο και εάν η χώρα προέλευσης του αλλοδαπού έχει προσχωρήσει στην σύμβαση της Χάγης να υπάρχει η σφραγίδα APOSTILE.

2.  Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης μεταφρασμένο στα Ελληνικά από την Ελληνική Πρεσβεία ή Προξενείο και εάν η χώρα προέλευσης του αλλοδαπού έχει προσχωρήσει στην σύμβαση της Χάγης να υπάρχει η σφραγίδα APOSTILE.

3.  Απόφαση Διαζυγίου, για τους διαζευγμένους μεταφρασμένη στα Ελληνικά

4.  Πιστοποιητικό θανάτου σε περίπτωση χηρείας μεταφρασμένη στα Ελληνικά

5.  Φωτοτυπία διαβατηρίου

Μετά τον έλεγχο των ανωτέρω δικαιολογητικών και εφόσον αυτά είναι σωστά, το Γραφείο Πολιτικών Γάμων του Δήμου επικοινωνεί με τους ενδιαφερόμενους και καθορίζεται από κοινού η ημερομηνία και ώρα τέλεσης του Πολιτικού Γάμου. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να προσέλθουν στο Δημαρχείο στο Γραφείο Πολιτικών Γάμων τρεις (3) ημέρες πριν την τέλεση του γάμου με τα διαβατήρια τους για να συμπληρώσουν και να υπογράψουν την «Κοινή αίτηση του Πολιτικού Γάμου».

Για την τέλεση του Πολιτικού Γάμου εκτός από τους μελλονύμφους πρέπει να παραβρίσκονται και δύο (2) άτομα μάρτυρες με τα διαβατήρια ή τις ταυτότητες τους.

- Αίτηση για Ξένους Υπηκόους 

Σχετικές ΓνΝΣΚ

ΓνΝΣΚ 78/2009 Τμ. Ε' 

Προκειμένης τέλεσης πολιτικού γάμου, στον οποίο ο ένας των μελλονύμφων είναι αλλοδαπός, ο οποίος υπέβαλε αίτηση παροχής ασύλου, η πρόβλεψη του άρθρου 1 παρ.3 περίπτ.δ' του Π.Δ/τος 391/1982, στο πλαίσιο χορήγησης της οικείας άδειας, προς προσκομιδή βεβαίωσης της οικείας Προξενικής ή άλλης αρμόδιας περί μη συνδρομής σχετικού κωλύματος, δεν είναι δυνατόν να υποκατασταθεί δι' υποβολής αντίστοιχου περιεχομένου υπεύθυνης δήλωσης.

ΓνΝΣΚ 327/2003 Ατομική 

α) Μετά την έκδοση της πάγιας και μόνιμου χαρακτήρα πράξης του Δημάρχου για τον ορισμό αίθουσας τέλεσης των πολιτικών γάμων, δεν είναι δυνατός ο ορισμός χώρου ξενοδοχείου, ως ειδικού τόπου παράλληλης τέλεσης πολιτικών γάμων. β) Σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ.1 εδαφ.α' ΑΚ και ανεξαρτήτως του τόπου τέλεσης του γάμου, εφόσον κατά το αλλοδαπό δίκαιο της ιθαγένειας του ενός των μελλονύμφων ή συζύγων, δεν τάσσεται, ως ουσιαστική προϋπόθεση, η ενηλικότητα, το δίκαιο τούτο, ως ευνοϊκότερο για την εγκυρότητα του γάμου, θα εφαρμοστεί και για τον έτερο των συζύγων. Ως εκ τούτου δεν ανακύπτει θέμα κωλύματος τέλεσης γάμου ή αμφισβήτησης του κύρους του

ΓνΝΣΚ 492/2003 Ατομική  

Δεν επιβάλλεται, από ρητή διάταξη νόμου, η υποχρέωση αναγραφής, στη χορηγούμενη άδεια γάμου, (θρησκευτικού ή πολιτικού), συγκεκριμένου ιερού ναού ή δημαρχείου ή κοινοτικού καταστήματος, όπου και θα τελεσθεί.

ΓνΝΣΚ 520/2008 

Πολιτικός γάμος ο οποίος τελέσθηκε πριν την ισχύ του Ν.1250/1982, ανάμεσα σε πρόσωπα το ένα εκ των οποίων είχε την Ελληνική ιθαγένεια, δεν αναγνωρίζεται αναδρομικά ως υποστατός εάν είχε προηγηθεί ανάμεσα στο πρόσωπο που είχε την Ελληνική ιθαγένεια και σε τρίτο πρόσωπο θρησκευτικός γάμος (έγκυρος) ο οποίος δεν είχε λυθεί κατά τον χρόνο τελέσεως του πολιτικού, παρά το γεγονός ότι το άρθρο 7 του εν λόγω νόμου δεν συμπεριέλαβε προϋπόθεση μη αναγνωρίσεως πολιτικού γάμου ο οποίος επακολούθησε του θρησκευτικού πριν την ισχύ του ιδίου νόμου.

ΓνΝΣΚ 589/1999 Τμ.Δ 

Δήλωση στο Ληξιαρχείο πολιτικών γάμων που τελούνται σε αλλοδαπές Πρεσβείες και Προξενεία.

ΓνΝΣΚ 506/2003 

Ο αρμόδιος Ληξίαρχος, για την καταχώριση στο περιθώριο της οικείας ληξιαρχικής πράξης γάμου, της επελθούσης λύσης αυτού, οφείλει σύμφωνα με το άρθρο 20 του Π. Δ/τος 850/1976, σε συνδυασμό με το άρθρο 613 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, να διερευνήσει το αμετάκλητο της σχετικής δικαστικής απόφασης. Σε όσες, όμως, περιπτώσεις προσκομίζεται διαζευκτήριο, η ανωτέρω έρευνα του Ληξίαρχου παρέλκει, εφόσον έχει προηγηθεί αντίστοιχη, από τον αρμόδιο Εισαγγελέα, κατ' άρθρο 50 παρ.2 του Ν 590/1977.

ΓνΝΣΚ 417/2005 

Ως νέος έγκυρος γάμος, κατά την διάταξη του άρθρου 7 του Ν 1250/1982 νοείται ο τελεσθείς με έτερο πρόσωπο από τους δύο συζύγους που είχαν αρχικά τελέσει τον ανυπόστατο τότε πολιτικό γάμο, πριν την ισχύ του. Σε κάθε περίπτωση, πριν ή μετά την καθιέρωση του πολιτικού γάμου στην Ελλάδα, ο γάμος μεταξύ των ίδιων συζύγων είναι ένας, ανεξαρτήτως, αν τελείται και ως πολιτικός και ως θρησκευτικός. -Η αλλοδαπή απόφαση που λύει τον γάμο στην αλλοδαπή εκτελείται στην Ελλάδα, ως έχει εφ' όσον παράγει δεδικασμένο στην χώρα της έκδοσής της, με την αναγνώριση του δεδικασμένου και την κήρυξή της ως εκτελεστής με τα άρθρα 323 και 905 του Κ.Πολ.Δ., με την επιφύλαξη εφαρμογής διεθνούς συμβάσεως ή εφαρμογής αν πρόκειται για χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των Κανονισμών 1347/2000 και 2201/2003.

ΓνΝΣΚ 436/1989 

Πολιτικός γάμος. Γάμος που τελέστηκε στη διοικητική περιφέρεια του Δήμου Αθηναίων από τον τοπικώς αναρμόδιο Δήμαρχο (Νέας Σμύρνης) είναι ανυπόστατος, κατ' εφαρμογή του άρθρου 1372, παρ.2 του Αστικού Κώδικα ως ισχύει σήμερα.

ΓνΝΣΚ 602/1999 Ατομική  

Για τον πολιτικό γάμο, για τον οποίο διεξήχθη η γαμήλια τελετή, αλλά δεν εζητήθη και δεν παρεσχέθη η συναίνεση των νυμφευομένων, δημιουργείται λόγος δικαστικής ακυρώσεως τούτου.

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 3402/31.12.2013 τεύχος Β’ η ΚΥΑ ΔΙΑΔΠ/ Φ.Α.2.1/ 34824: «Απλούστευση και Προτυποποίηση των διοικητικών διαδικασιών γνωστοποίησης ίδρυσης και λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών (Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης) - Ένταξη των διαδικασιών στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π) που λειτουργούν ως Ενιαία Κέντρα Εξυπηρέτησης (Ε.Κ.Ε.).»

Η ανωτέρω ΚΥΑ εφαρμόζεται στις διαδικασίες ίδρυσης και λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος το οποίο δραστηριοποιείται στον τομέα λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών, εξαιρουμένων των υπεραγορών τροφίμων, υπάγεται στην Κατηγορία ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης (αριθμ. Υ1γ/Γ.Π./οικ. 96967/12- ΦΕΚ 2718 Β΄/2012) και αδειοδοτείται από δήμους.
Με την ΚΥΑ καθορίζονται οι διαδικασίες για την προέγκριση ίδρυσης, για τη γνωστοποίηση ίδρυσης και λειτουργίας και για την αντικατάσταση της γνωστοποίησης ίδρυσης και λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών.

Στο πεδίο εφαρμογής της ΚΥΑ εμπίπτουν αποκλειστικά οι κάτωθι δραστηριότητες:

Περισσότερα...

Καθορισμός για τα δικαιολογητικά και την διαδικασία ελέγχου για τη σύνταξη των ανασφαλίστων υπερηλίκων από τον ΟΓΑ 2013

Έλεγχος εισοδηματικών κριτηρίων

Ο έλεγχος του εισοδηματικού κριτηρίου γίνεται με βάση τα εισοδήματα που δηλώνονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους που προηγείται αυτού εντός του οποίου υποβάλλεται η αίτηση για συνταξιοδότηση ή διενεργείται ο έλεγχος.

Στο ατομικό καθώς και στο οικογενειακό εισόδημα, εκτός από τα εισοδήματα που δηλώνονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, συνυπολογίζονται τα ποσά που έχει εισπράξει ή που δικαιούται να εισπράξει ο ίδιος και ο/η σύζυγος του/της επί εγγάμου, από βοηθήματα, οικονομικές ενισχύσεις ή άλλες συντάξεις ή επιδόματα στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, ανεξάρτητα αν είναι ή όχι προνοιακού χαρακτήρα, από τόκους καταθέσεων, από νόμιμη διατροφή καθώς και από κάθε άλλο εισόδημα που δεν έχει δηλωθεί, ακόμα και αν αυτά απαλλάσσονται από το φόρο ή δεν υπάρχει από το νόμο υποχρέωση δήλωσής τους, τα οποία ανάγονται στο έτος του οποίου ελέγχονται τα εισοδήματα.

Όταν ο ένας από τους συζύγους έχει δικαιωθεί από τον ΟΓΑ της σύνταξης ανασφάλιστων υπερήλικων, οι ετήσιες συντάξεις του συνυπολογίζονται στο οικογενειακό εισόδημα, προκειμένου να κριθεί, αν ο έτερος των συζύγων, θα συνταξιοδοτηθεί από τον ΟΓΑ ως ανασφάλιστος υπερήλικας.

Το ποσό της καταβαλλόμενης παροχής στους ανασφάλιστους υπερήλικες δε λαμβάνεται υπόψη κατά την εξέταση της συνδρομής των προϋποθέσεων για τη συνέχιση καταβολής της εν λόγω παροχής.

Σε περίπτωση παραίτησης από τη λήψη περιοδικού βοηθήματος ή επιδόματος ή σύνταξης, τα καταβληθέντα, πριν από τη διακοπή, περιοδικά βοηθήματα ή επιδόματα ή συντάξεις, δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του εισοδήματος κατά τον έλεγχο του εισοδηματικού κριτηρίου, τόσο κατά τη χορήγηση της παροχής όσο και κατά τον επανέλεγχο.

Δικαιολογητικά

Α) Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόδειξη της συνδρομής των προϋποθέσεων χορήγησης της σύνταξης του ανασφάλιστου υπερήλικα για τους αιτούντες την παροχή μετά την ισχύ των διατάξεων του Ν. 4093/2012 είναι τα ακόλουθα:

1) Πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.

Εάν πρόκειται για ομογενείς με χώρα καταγωγής την Τουρκία, που δεν έχουν οικογενειακή μερίδα στην Ελλάδα, θα προσκομίζεται οποιοδήποτε δημόσιο έγγραφο που αποδεικνύει την οικογενειακή τους κατάσταση.

2) Επικυρωμένο φωτοαντίγραφο του εντύπου Ε1 φορολογικής δήλωσης εισοδήματος και Εκκαθαριστικού Σημειώματος της αρμόδιας Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) του οικονομικού έτους που προηγείται αυτού, εντός του οποίου υποβάλλεται η αίτηση.

Η υποβολή των δικαιολογητικών αυτών είναι υποχρεωτική και δεν θα γίνεται δεκτή υπεύθυνη δήλωση, έστω και θεωρημένη από ΔΟΥ, περί μη υποχρέωσης υποβολής φορολογικής δήλωσης.

Κατ' εξαίρεση για τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν το έτος 2012 και όσες υποβληθούν το έτος 2013, μπορεί να γίνει δεκτή και υπεύθυνη δήλωση, θεωρημένη από την αρμόδια ΔΟΥ, περί μη υποχρέωσης υποβολής φορολογικής δήλωσης.

3) Υπεύθυνη Δήλωση του αιτούντος στην οποία να δηλώνει:

α) αν λαμβάνει ή δικαιούται σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή και αν ήταν ασφαλισμένος ή όχι σε άλλον ασφαλιστικό φορέα και ποιόν και

β) τα ποσά που έχει εισπράξει ή που δικαιούται να εισπράξει ο ίδιος και ο/η σύζυγός του/της επί εγγάμου, από βοηθήματα, οικονομικές ενισχύσεις ή άλλες συντάξεις ή επιδόματα στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ανεξάρτητα αν είναι ή όχι προνοιακού χαρακτήρα, από τόκους καταθέσεων, από νόμιμη διατροφή καθώς και από κάθε άλλο εισόδημα που δεν έχει δηλωθεί, ακόμα και αν αυτά απαλλάσσονται από το φόρο ή δεν υπάρχει από το νόμο υποχρέωση δήλωσής τους, τα οποία ανάγονται στο έτος του οποίου ελέγχονται τα εισοδήματα.

4) Σε περίπτωση που ο αιτών είχε ασφαλιστεί σε άλλο ασφαλιστικό φορέα, βεβαίωση του φορέα, από την οποία να προκύπτει ο χρόνος ασφάλισης, το επάγγελμα για το οποίο ασφαλίστηκε, αν παίρνει ή όχι και αν δικαιούται ή όχι σύνταξη.

5) Σε περίπτωση που ο αιτών είναι έγγαμος και ο/η σύζυγός του είναι συνταξιούχος άλλου ασφαλιστικού φορέα ή του Δημοσίου, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, υποβάλλεται επικυρωμένο αντίγραφο της αρχικής απόφασης συνταξιοδότησής του/της συζύγου ή, αν πρόκειται για υπήκοο άλλης χώρας, βεβαίωση του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα, αρμοδίως επικυρωμένη και επίσημα μεταφρασμένη, από την οποία να προκύπτει αν ο/η σύζυγος συνταξιοδοτείται και το ποσό της σύνταξης που λαμβάνει.

6) Για τον έλεγχο της μόνιμης και νόμιμης εικοσαετούς διαμονής στην Ελλάδα υποβάλλονται από τον αιτούντα τα παρακάτω δικαιολογητικά:

α) Επικυρωμένα φωτοαντίγραφα όλων των σελίδων του/των διαβατηρίου/ων τόσο του Ελληνικού όσο και του ξένου (εφόσον πρόκειται για πολίτες και άλλων χωρών) της τελευταίας εικοσαετίας πριν την υποβολή της αίτησης.

β) Επίσης ο αιτών θα πρέπει να υποβάλει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα δικαιολογητικά από τα οποία να προκύπτει ο χρόνος διαμονής του στην Ελλάδα την τελευταία εικοσαετία πριν από την υποβολής της αίτησης:

-Αντίγραφα των εντύπων Ε1 φορολογικής δήλωσης εισοδήματος ή θεωρημένα εκκαθαριστικά σημειώματα της τελευταίας εικοσαετίας ή των εντύπων Ε9, εφόσον έχουν υποβληθεί ή
-Βεβαίωση ασφαλιστικού φορέα από την οποία να προκύπτει η ασφάλισή του και επί εγγάμων η ασφάλιση του/της συζύγου ή
-Βεβαίωση έναρξης και συνέχισης άσκησης ελευθέρου επαγγέλματος από το Τμήμα Μητρώου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ή βεβαίωση για το έτος απόδοσης Α.Φ.Μ. ή
-Απόσπασμα θεωρημένου βιβλιαρίου υγείας του δικαιούχου ή του/της συζύγου από τις αρμόδιες υπηρεσίες ή
-Μισθωτήριο συμβόλαιο με μισθωτή το δικαιούχο ή τον/τη σύζυγό του, κατατεθειμένο και θεωρημένο από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. καθώς και υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα δηλώνεται α) ο ΑΦΜ του εκμισθωτή και β) ότι η μίσθωση είναι σε ισχύ ή ότι έληξε και η ημερομηνία λήξης αυτής ή
-Βεβαίωση φοίτησης του/των τέκνου/ων.

Οποιοδήποτε άλλο έγγραφο στοιχείο από το οποίο προκύπτει η μόνιμη και νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα.

7) Οποιοδήποτε άλλο έγγραφο ή στοιχείο κρίνει ο ΟΓΑ ότι απαιτείται για την απόδειξη της ύπαρξης των προϋποθέσεων χορήγησης της παροχής.

Β) Για τον έλεγχο των ήδη συνταξιούχων ανασφαλίστων υπερηλίκων τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη διαπίστωση της ύπαρξης των προϋποθέσεων συνέχισης καταβολής της σύνταξης είναι τα ακόλουθα:

1) Τα δικαιολογητικά με αριθμό 1, 3 και 4 της προηγουμένης παραγράφου με στοιχείο Α.

2) Επικυρωμένο φωτοαντίγραφο του εντύπου Ε1 φορολογικής δήλωσης εισοδήματος και Εκκαθαριστικού Σημειώματος της αρμόδιας Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) του οικονομικού έτους που προηγείται αυτού, εντός του οποίου διενεργείται έλεγχος.

Για τον επανέλεγχο του έτους 2013 για τους ήδη συνταξιούχους, σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί φορολογική δήλωση υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του συνταξιούχου, θεωρημένη από την αρμόδια ΔΟΥ, ότι δεν υποχρεούται σε υποβολή φορολογικής δήλωσης.

Ο έλεγχος του εισοδηματικού κριτηρίου για τους ήδη συνταξιούχους μπορεί να γίνει και με ηλεκτρονικές διασταυρώσεις με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων.

3) Σε περίπτωση που ο αιτών είναι συνταξιούχος άλλου ασφαλιστικού φορέα ή του Δημοσίου, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, υποβάλλεται επικυρωμένο αντίγραφο της αρχικής απόφασης συνταξιοδότησής του ή, αν πρόκειται για υπήκοο άλλης χώρας, βεβαίωση του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα, αρμοδίως επικυρωμένη και επίσημα μεταφρασμένη, από την οποία να προκύπτει ότι συνταξιοδοτείται.

Επί εγγάμων αν ο/η σύζυγος είναι συνταξιούχος άλλου ασφαλιστικού φορέα ή του Δημοσίου, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, υποβάλλεται επικυρωμένο αντίγραφο της αρχικής απόφασης συνταξιοδότησής του/της συζύγου ή, αν πρόκειται για υπήκοο άλλης χώρας, βεβαίωση του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα, αρμοδίως επικυρωμένη και επίσημα μεταφρασμένη, από την οποία να προκύπτει αν συνταξιοδοτείται ο/η σύζυγος και το ποσό της σύνταξης που λαμβάνει.

4) Για τον έλεγχο της μόνιμης και νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι (20) έτη πριν από τον έλεγχο, υποβάλλονται από το συνταξιούχο τα παρακάτω δικαιολογητικά :

-Επικυρωμένα φωτοαντίγραφα όλων των σελίδων του/των διαβατηρίου/ων τόσο του Ελληνικού όσο και του ξένου (εφόσον πρόκειται για πολίτες και άλλων χωρών) της τελευταίας εικοσαετίας πριν από τον έλεγχο.

Επίσης υποβάλλεται οποιοδήποτε από τα ακόλουθα δικαιολογητικά από τα οποία να προκύπτει ή να τεκμαίρεται ο χρόνος διαμονής του στην Ελλάδα:

α) Υπεύθυνη Δήλωση του συνταξιούχου στην οποία αναγράφονται τα διαστήματα παραμονής του στην Ελλάδα.

β) Πιστοποιητικό μετοίκησης του συνταξιούχου ή βεβαίωση από τον ΟΑΕΔ για την καταβολή επιδόματος στο συνταξιούχο.

γ) Οποιοδήποτε άλλο έγγραφο στοιχείο από το οποίο προκύπτει η μόνιμη και νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα.

5) Οποιοδήποτε άλλο έγγραφο ή στοιχείο κρίνει ο ΟΓΑ ότι απαιτείται για την απόδειξη της ύπαρξης των προϋποθέσεων συνέχισης χορήγησης της παροχής.

Ειδικά για το έτος 2013 ο έλεγχος δύναται να πραγματοποιηθεί και χωρίς την υποβολή των ως άνω δικαιολογητικών της παραγράφου με στοιχείο Β, αλλά με διασταυρώσεις με αρχεία άλλων ασφαλιστικών φορέων και υπηρεσιών, της Ελλάδας και του εξωτερικού ή με βάση στοιχεία που θα περιέλθουν σε γνώση του ΟΓΑ ή με υπεύθυνη δήλωση του συνταξιούχου στην οποία θα δηλώνονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για τη διαπίστωση της ύπαρξης των προϋποθέσεων συνέχισης της συνταξιοδότησης.

Γ) Σε εξαιρετικές περιπτώσεις όταν η έκδοση βεβαιώσεων ασφαλιστικών φορέων του εξωτερικού, όσον αφορά στην ασφάλιση ή στη συνταξιοδότηση προσώπων που ζητούν την παροχή του ανασφάλιστου υπερήλικα ή που τη λαμβάνουν ήδη, καθώς και των συζύγων τους, είναι ιδιαίτερα δυσχερής, τότε είναι δυνατόν να γίνεται δεκτή υπεύθυνη δήλωση σχετικά με την ασφάλιση ή τη συνταξιοδότηση από το εξωτερικό των ενδιαφερομένων όσο και των συζύγων τους.

Τα κριτήρια που τίθενται από τις περιπτώσεις α έως και δ της παραγρ. 5 της υποπαραγράφου ΙΑ6 του άρθρου πρώτου του Ν. 4093/2012, πρέπει να πληρούνται αθροιστικά. Εφόσον ο αιτών ή ο συνταξιούχος δεν πληροί μία των προϋποθέσεων που τίθενται από τον ανωτέρω νόμο, αποκλείεται από τη λήψη ή τη συνέχιση της παροχής, παρέλκει δε η αναζήτηση των λοιπών δικαιολογητικών που προβλέπονται από την ανωτέρω ρύθμιση.

Κυρώσεις

Σε όσους υποβάλλουν ανακριβή δικαιολογητικά ή ψευδείς υπεύθυνες δηλώσεις, τα ποσά συντάξεων που έχουν εισπράξει αχρεωστήτως καταλογίζονται σε βάρος τους προσαυξανόμενα σε ποσοστό 10%.

• ΑΠΟ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ, ΛΟΓΩ ΓΕΝΝΗΣΗΣ Ή ΦΟΙΤΗΣΗΣ
  Άρθρο 1 Α παρ. 1 & 2 του ν.3284/2004 (ΦΕΚ 217 Α΄) & Άρθρο 24 παρ. 2 του ν.3838/2010 (ΦΕΚ 49 Α΄)
  
• ΑΠΟ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ, ΛΟΓΩ ΓΕΝΝΗΣΗΣ Ή ΦΟΙΤΗΣΗΣ
  Άρθρο 1 Α παρ.6 του ν.3284/2004 (ΦΕΚ 217 Α΄) & Άρθρο 24 παρ.1 του ν.3838/2010 (ΦΕΚ 49 Α΄)

• ΟΜΟΓΕΝΩΝ ΚΑΤΟΧΩΝ ΕΔΤΟ
  Άρθρο 23 του ν. 3838/2010 (ΦΕΚ 49 Α΄)
  
• ΟΜΟΓΕΝΩΝ (μη κατόχων ΕΔΤΟ) ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ
  Άρθρο 5 του ν. 3284/2004 (ΦΕΚ 217 Α΄)